Gözetimli Proctored Sınav Yazılımları Ne İşe Yarar?

Qproctor’un Gözetimli Proctored Sınav Teknolojisi Çevrimiçi Sınav ve Mülatlarda Kopyayı Engelliyor.

Gözetimli sınav yazılımları (proctored exam software), çevrimiçi sınavların güvenilir şekilde yürütülmesini sağlayan, aday davranışlarını izleme, kimlik doğrulama ve teknik kısıtlama uygulama yeteneklerine sahip profesyonel sınav güvenliği çözümleridir. Uzaktan eğitim, kurumsal sınavlar ve sertifika programları yaygınlaştıkça, bu yazılımlar online sınav süreçlerinde güvenlik ve doğruluk için temel bir gereklilik hâline gelmiştir.

Gözetimli sınav yazılımları, hem insan gözetmen desteğiyle hem de yapay zekâ destekli otomatik analizlerle çalışabilir. Böylece kurumlar, sınavların bütünlüğünü korurken aynı zamanda büyük ölçekli aday gruplarını verimli şekilde yönetebilir.

Gözetimli Sınav Yazılımlarının Alt Yapısı ve Çalışma Mantığı

Kimlik Doğrulama Süreçleri

Gözetimli sınav ve mülakat yazılımları, ^[1]sınav başlamadan önce adayın kimliğini doğrulamak için çeşitli yöntemler kullanır:

• Kimlik kartı veya pasaport görselinin yüklenmesi
  
  
• Yüz tanıma algoritmaları
  
  
• Adayın fotoğrafının sistemdeki referans fotoğrafla karşılaştırılması
  
  
• Kullanıcının anlık selfie çekimi
  
  
• Liveness detection (ekranda yüzün gerçekten canlı bir kişiye ait olduğunu doğrulama)
  
  

Bu aşama, sınavın doğru kişi tarafından alındığına dair kurumsal güven sağlar.

Canlı ve Yapay Zekâ Destekli Gözetim

Sınav sırasında sistem iki yöntemden biriyle gözetim yapabilir:

• Canlı gözetmen: İnsan gözetmen kamera ve ekran görüntüsünü eşzamanlı olarak izler.
  
  
• Yapay zekâ destekli otomatik gözetim: Aday, kamera ve ekran üzerinden izlenir; şüpheli davranışlar algoritmalar tarafından otomatik işaretlenir.
  
  

AI tabanlı gözetimde sistem şu davranışları analiz edebilir:

• Göz hareketleri (ekran dışına bakma, sürekli sağ-sol hareketi)
  
  
• Yüz yönelimi
  
  
• Ortamda başka bir kişi algılaması
  
  
• Olağan dışı ses tespiti
  
  
• Başka cihaz kullanım sinyalleri
  
  
• Çoklu monitör bağlandığının anlaşılması
  
  
• Pencere değiştirme girişimi
  
  
• Mobil cihaz kullanma şüphesi
  
  
• Aşırı hareketlilik
  
  

Bu işaretlemeler sınav sonunda detaylı bir güvenlik raporuna dönüştürülür.

Sınav Ortamının Teknik Olarak Korunması

Gözetimli sınav yazılımları, sadece izleme yapmakla kalmaz; aynı zamanda teknik olarak sınav ortamını da güvenli hâle getirir.

Kısıtlanmış Tarayıcı (Secure Browser)

• Yeni sekme açmayı engeller
  
  
• Harici web sitelerine erişimi kapatır
  
  
• Bilgisayardaki diğer uygulamalara geçişi engeller
  
  
• Klavye kısayollarını devre dışı bırakır
  
  
• Çoklu ekran kullanımını algılar
  
  
• Ekran görüntüsü, ekran kaydı, sanal makine vb. işlemleri tespit eder
  
  
• Kopyalama / yapıştırma fonksiyonlarını kapatır
  
  

Bu özellikler, adayın sınav sırasında başka bir kaynağa erişmesini fiilen imkânsız kılar.

Ekran ve Sistem Denetimi

Yazılım, adayın ekranındaki tüm hareketleri denetler:

• Sekme değiştirme girişimleri
  
  
• Arka planda çalışan uygulamalar
  
  
• Uygulama penceresi açma
  
  
• Dosya indirme veya yükleme
  
  
• Harici cihaz bağlama girişimi
  
  

Her işlem sınav raporuna kaydedilir.

Mikrofon ve Ses Analizi

• Fısıltı, konuşma veya harici sesler analiz edilir
  
  
• Ortam sesinin değişimi işaretlenir
  
  
• Sınav dışı yönergelerin okunması gibi şüpheli durumlar raporlanır
  
  

Güvenlik Raporlaması ve Kurumsal Denetim

Gözetimli proctored sınav yazılımları, ^[2]sınav tamamlandığında detaylı bir güvenlik raporu oluşturur. Bu raporlar kurumlar için ölçme-değerlendirme süreçlerinde kritik öneme sahiptir.

Raporlarda yer alan temel başlıklar:

• Kimlik doğrulama sonuçları
  
  
• Şüpheli davranış işaretlemeleri
  
  
• Kamera ve mikrofon analiz bulguları
  
  
• Pencere değiştirme girişimleri
  
  
• Uygulama geçiş denemeleri
  
  
• Çoklu monitör tespitleri
  
  
• Sınav sırasında kesinti veya bağlantı dalgalanması
  
  

Bu yapı sayesinde kurumlar yalnızca doğru sonuçlara değil, aynı zamanda audit-friendly belgelere de ulaşmış olur.

4. Kullanım Alanları

Gözetimli sınav yazılımları ^[1]geniş bir kullanım alanına sahiptir:

Üniversiteler ve Açık Öğretim Sistemleri

• Final, vize ve bütünleme sınavları
  
  
• Akademik yeterlilik testleri
  
  
• Ders geçme sınavları
  
  

Sertifika ve Mesleki Yeterlilik Kuruluşları

• Uluslararası sertifikasyon sınavları
  
  
• Lisans ve lisans yenileme süreçleri
  
  
• Mesleki yetkinlik testleri
  
  

Şirketler ve Kurumsal İnsan Kaynakları

• Ön eleme sınavları
  
  
• Yetkinlik değerlendirme testleri
  
  
• Terfi ve pozisyon değerlendirme sınavları
  
  

Kamu Kurumları

• Uzaktan yapılan resmi yeterlilik değerlendirmeleri
  
  
• İç sınavlar ve personel değerlendirmeleri
  
  

Online Eğitim Platformları

• LMS içi quiz ve sınavlar
  
  
• Sertifika programları
  
  

Gözetimli Sınav Yazılımlarının Kurumlara Sağladığı Faydalar

Güvenli ve Denetlenebilir Bir Sınav Ortamı

Sınavların dijital ortamda yapılmasına rağmen kopya girişimlerinin büyük ölçüde azaltılmasını sağlar.

Ölçeklenebilir Sınav Yönetimi

Aynı anda binlerce adayın sınava alınması mümkündür.

Maliyet Avantajı

Fiziksel sınav salonlarına, gözetmene ve ekipman kurulumuna gereksinim azalır.

Uluslararası Ulaşılabilirlik

Dünyanın farklı noktalarındaki adaylar aynı anda sınava girebilir.

Daha Adil Bir Değerlendirme Süreci

Her aday aynı denetim kurallarına tabi tutulduğu için sınav sonuçları daha güvenilir olur.

Gözetimli sınav yazılımları, dijital sınav süreçlerini güvenli, şeffaf ve denetlenebilir hâle getiren kapsamlı teknolojik çözümlerdir. Kimlik doğrulama, canlı gözetim, yapay zekâ analizleri ve teknik kısıtlamalar sayesinde online sınavlarda kopya riskini minimuma indirir. Eğitim kurumları, sertifika kuruluşları ve şirketler için sınav güvenliğinde modern bir standart oluşturur.