Türkiye Barolar Birliği, Erzurum Barosu ile ortaklaşa çok anlamlı bir etkinliği gerçekleştiriyor… Samsun’dan başlayarak Milli Mücadele’nin önemli duraklarında ‘Cumhuriyet’e Giden Yol’ adı altında bir dizi sempozyum düzenliyor.
Türkiye’nin değişik üniversitelerinden tarihçilerin bildirileri ile katıldıkları sempozyum dizisinin Samsun ve Amasya’dan sonraki durağı Erzurum’du…
Sempozyum’a katılan akademisyenler, Mustafa Kemal’in Anadolu’ya çıkmadan Milli mücadele için yaptığı hazırlıklardan tutunuz da , Anadolu’daki örgütlenmeye, Milli Mücadele’nin safhalarına ve en önemlisi de bütün bu çabalarda Erzurum’un önemine dair bir çok konuda bildiriler sundular.
***
Sempozyumun önemli konuklarından birisi de Kazım Karabekir’in kızı Timsal Hanım’dı…
Heyecanlı ve duygu dolu bildirisinin sunumuna geçmeden; ‘Gerçekten de Erzurum Cumhuriyet’e giden yoldur’ sözleriyle Erzurum’un Milli Mücadele ve Cumhuriyet açısından ne denli önemli olduğunun altını çizdi.
Timsal Hanım, Kazım Karabekir ile Mustafa Kemal’in ilişkilerinin ve dostluğunun çok kuvvetli olduğunu anlattı ve 8-9 Temmuz gecesi yaşananların Milli Mücadele açısından dönüm noktası olduğunu vurguladı…
Bu ilişkiden ötürüdür ki, Mustafa Kemal 3 Temmuz günü Ilıca kapısında askeri törenle karşılanmış ve Kazım Karabekir Paşa; ‘Mustafa Kemal’i Ilıca’da şanına layık bir şekilde karşıladım’ diye anılarında söz etmiş…
Bilindiği gibi Mustafa Kemal, İstanbul’un yoğun baskısı ve tutuklama kararı sonrası Sine-i Millete dönme kararı almış ve ‘Bir Ferd-i Millet olarak kurtuluş mücadelesine devam edeceğini, bunun için de çok sevdiği askerlik görevinden istifa ettiği’ kararını açıklamıştı.
Bu kararla ilgili olarak Timsal Karabekir o gecenin sabahını şöyle anlatıyor; ‘Mustafa Kemal, tüm geceyi uykusuz geçirmiş ve sabahı odada dolaşarak geçirmiştir. Sabah olduğunda yaver heyecanla gelerek, Kazım Karabekir Paşa’nın bir bölük süvari ile birlikte gelmekte olduğunu haber verir… Odada bulunan Rauf Orbay, sapsarı kesilir… Hemen herkes heyecanlıdır, çünkü Paşa hakkında tutuklama kararı vardır ve Anadolu’daki tek düzenli ordu Kazım Karabekir Paşa’nın başında olduğu 15. Kolordudur…
Kazım Karabekir, Atatürk evinden içeri girer, sivil olan ve bütün unvanlarını bırakan Mustafa Kemal’e asker selamını gösterir ; ‘Paşam ben ve kolordum emrinizdeyiz… Bu süvariler de sizin güvenliğiniz içindir…’ der…
***
Erzurum’da gerçekleştirilen Kongre, Prof.Dr.Esin Derinsu Dayı’nın dediği gibi ‘Milli bir kongredir’… Sivas’ta Erzurum Kongresinin kararları onanmıştır…
İşte dün Türkiye Barolar Birliği’nin üçüncüsünü gerçekleştirdiği ‘Cumhuriyet’e Giden Yol 3’ sempozyumunda Erzurum’un Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundaki yeri ve önemi konuşuldu, bu doğrultuda bildiriler sunuldu…
Gönül isterdi ki sempozyumun yapıldığı Üniversitenin Mavi Salonu dolu olsun… Üniversitemizin Tarih bölümü öğretim üyeleri iki-üç kişinin dışında bu sempozyuma ilgi göstersin…
Yine gönül isterdi ki Erzurum’u yönetenler, ‘Cumhuriyetin temellerinin atıldığı Erzurum’un konuşulduğu sempozyuma ilgi göstersinler…’
Kenti sahiplenmenin bir yolu da bu değil mi…