Çocuklar ve gençler internette siber zorbalığa uğradıklarını ebeveynlerine veya yakınlarına genelde anlatmaktan çekinirler. Siber zorbalık, gerçek dünyada gerçekleşen zorbalıktan daha kapsamlıdır çünkü zorbalık sanal olarak her an devam edebilir. Çocuğunuz siber zorbalığa uğruyorsa ona nasıl yardımcı olabilirsiniz ve siber zorbalığı nasıl engelleyebilirsiniz?
1. Çocuklara Sosyal Medyada Gizlilik Kurallarını Öğretin
Çocuklarınızın sosyal medyada kişisel bilgilerini, nerede yaşadığını, telefon numarasını, e-posta adresini ve benzeri bilgileri paylaşmaması gerektiğini belirtin. ExpressVPN’in infografiği [1] sosyal medyada nasıl gizlilik ile paylaşım yapılabileceğine dair ipuçları sunuyor.
- Çocuğunuzun konumunu siz haricinde üçüncü kişilerle paylaşmaması gerektiğini belirtin.
- Sosyal medyada paylaştığı fotoğraflara konum etiketini sadece o yerden ayrıldıktan sonra koyması gerektiğini veya hiç koymamasını belirtin.
- Sosyal medya hesaplarını herkese açık bir şekilde kullanmaması gerektiğini anlatın.
- Sosyal medyada bir gönderi paylaşmadan önce nasıl bir bilgiyi kimlerle paylaştığını düşünmesi gerektiğini belirtin. Siber zorbalar, paylaşılan fotoğraf ve videoları veya bilgileri çocuğunuza karşı kullanabilir. Çocukların sosyal medya ile sağlıklı bir etkileşimi olması açısından bu çok önemlidir.
- Çocuğunuza sosyal medya nezaket kurallarını anlatın. Doğru ve sağduyulu bir şekilde kullanmadıkları takdirde sosyal medyayı kullanmalarına izin vermeyeceğinizi belirtin.
- Periyodik olarak çocuğunuzun sosyal medya hesaplarını kontrol edin. Bir gönderinin silinmesi gerektiğini düşünüyorsanız ona nedenlerini belirtin.
- Çocuğunuza kütüphane ve okul gibi yerlerde sosyal medyayı kullandıktan sonra hesaplarından çıkış yapması gerektiğini hatırlatın.
2. Çocuğunuz Siber Zorbalığa Uğruyorsa Ne Yapmalısınız?
Çocuğunuz aşağıdaki belirtileri gösteriyorsa siber zorbalığa uğruyor olabilir:
- Çocuğunuz telefonda, bilgisayarda veya tablette vakit geçirdikten sonra sinirleniyor ve içine kapanıyor ise,
- Çocuğunuz sosyal medya hesaplarını aniden nedensiz bir şekilde kapatıyorsa,
- Normalde yaptığı hobileri gerçekleştirmiyorsa,
- Sosyal aktivitelere katılmak istemiyorsa,
- Çocuğunuz çok stresliyse,
- Yakın zamanda size online güvenliği hakkında sorular soruyorsa; örneğin, birini nasıl engelleyebileceği gibi.
Çocuğunuzun birine karşı siber zorbalık yaptığını nasıl anlayabilirsiniz:
- Online olarak ne yaptıklarını gizliyor ve gönderdikleri mesajları size göstermekten çekiniyorsa,
- Yanına gittiğinizde telefonu saklıyor veya bilgisayarı kapatıyorsa,
- Siber zorbalığa uğrayan bir arkadaşları hakkında şikayet ediyorsa,
- Arkadaşları ile arası açılıyorsa,
- Çocuğunuz kendini başka arkadaşlarına kanıtlama ihtiyacı duyduğu ve teşvik edildiği için akran baskısına uğruyorsa,
- Online aktivitelerini sorguladığınızda agresifleşiyorsa,
- Size ve çevresine karşı sinirli davranıyorsa.
Çocuğunuz siber zorbalığa uğruyorsa ne yapmalısınız?
- Çocuğunuza ne tür bir siber zorbalık uygulandığını, zorbanın çocuğunuzun arkadaşı mı yoksa anonim biri olup olmadığını öğrenin
- Çocuğunuza siber zorbalığın ne zaman başladığını, ne kadar zamandır ve ne sıklıkla devam ettiğini ve kimlerin ortak olduğunu sorun
- Siber zorbalığın ekran görüntülerini alın
- Çocuğunuza yalnız olmadığını ve siber zorbaların yaptığı şeyin yanlış olduğunu söyleyin
- Okul arkadaşları tarafından sanal olarak zorbalık görüyorsa, okul yönetimi ile iletişime geçin ve soruşturma başlatın
- Fiziksel güvenliğini tehdit eden mesajlar mevcutsa kanıtlar ile birlikte polise gidin.
3. Siber Zorbalığı Önlemek için Neler Yapabilirsiniz?
Siber zorbalığı [2]engellemek için çocuğunuza sosyal medyada her paylaşımı herkese açık bir şekilde yaptığında onu takip etmeyenlerin de görebileceğini anlatmanız gerekir. Sosyal medyada zorbalar sahte profiller oluşturabilir ve anonim olarak zorbalık uğrayabilir.
Çocuğunuza sosyal medyada özel hayatını her şeyiyle paylaşmaması gerektiğini belirtin. Kişisel ve hassas bilgilerini online olarak paylaşmaması gerektiğini belirtin. Yaşadığı yeri, eşzamanlı olarak bulunduğu konumları, doğum tarihini paylaşmaması gerektiğini belirtin. Hesaplarını herkese açık yapmaması gerektiğini, gerekiyorsa iki hesap açmasını ve birine daha yakın arkadaşlarını ekleyerek daha yakın bir çevreye kişisel paylaşımlar yapabileceğini belirtin.