Temayül yoklaması… Yani, “…belli bir gayeye ve sonuca yönelen ama faaliyete dönüşmeyen etki gücü.” 
Temayül yoklamasının, sözlük anlamının dışında,  bir de siyasi karşılığı vardır:
“Havaya bakacaksın ama bildiğini yapacaksın”
Bu yüzdendir ki partiler aday tespitinde, “temayül yoklaması yapacağız” derler.

Türkçesi de şudur:
“Sonucuna sadık kalmayacağımız bir araştırma yapacağız.”Bu gerçeği parti kurmayları da bilir, en alt kademedeki parti delegesi de……

Fakat herkes aynı oyunu oynamayı sürdürür!
Önümüzdeki genel seçim için de, aynı nakarat tekrarlanıyor:
“Aday tespitini temayül yoklaması ile belirleyeceğiz”
Bu açıklamadan hemen sonra, parti teşkilatlarında hummalı bir çalışma başlar ve dört bir yanda cadı kazanları kurulur.

Neyin yanlış, neyin doğru olduğunun artık bir önemi yoktur.
“Sağlam bir yerden haber aldım” şeklinde başlayan kehanetler sürüp gider.
Her defasında hepsinin birer palavradan ibaret olduğu sonradan ortaya çıksa da, insanlar çok sever bu, “faaliyete dönüşmeyen etki gücü”nü……

Çünkü yalnızca seçimden seçime hatırlanan delege bu sayede nasıl “önemli bir kişi” olduğunu görür.
Ve bu “önem”in tadını doya doya çıkarır.
Parti başkanları da bile bile ses çıkarmazlar……

Öyle ya yüzlerce, binlerce insan bu yolla siyaseten tatmin ediliyor.
“Çok önemli kişilersiniz; ilinizden, ilçenizden seçilecek vekillerin ve başkanların kimler olacağına önce sizler karar vereceksiniz. Haydi koşun parti teşkilatınıza ve oyunuzu kullanın”
Büyülü bir görev, elit bir hizmet!

Keşke denilen gibi olsa; yani parti merkezleri adayların tespitini temayül yoklamasıyla yapsa ve en önemlisi de çıkan sonuca saygı gösterse……
Ne yazık ki siyaset tarihimiz bir iki istisna hariç, temayül yoklaması kavramının nasıl hoyratça kullanıldığıyla doludur.

Erzurum da, bu meselenin en mağdur illerinden birisidir.
Bırakın temayül yoklamasını, yapılan ön seçimler de bile şehrin kanaatine saygı gösterilmedi.
Delege ne isterse istesin, üye kime işaret ederse etsin önemli değil; genel başkan ve ekibi kimi isterse o aday gösterilir.

Nasıl bir hal ise, tercihi yok sayılan hiçbir partili de buna itiraz edip, tepki göstermez.
Galiba, “Liderimin yanlışı benim doğrumdur” anlayışı tüm partilerin ortak ilkesi……

Bu sefer durum değişir mi?
Doğrusu, büsbütün ümitsiz değilim; ama yüzde yüz de tamam değişir diyemiyorum.
Çünkü gelişmeler fazla ümit var olmamıza yetmiyor.

Önceki seçimlerde, aday adayı olmak için partilerin kapıları aşındırılırken, altı ay sonra yapılacak genel seçim için, aday bolluğunun yaşanacağına dair en küçük bir işaret yok.

En güçlü partide dahi aday bolluğu yok……
Ama genel merkezler “illa da temayül yoklaması yapacağız” diyorlar.
İyi de, kimin kimden daha iyi olduğunu öğrenebilmek için, emsal olması gerekmez mi?
İki üç kişi arasından iyiyi bulmak nere, onlarca isim içinden en iyi olanı seçmek nere……
Biliyoruz ki, onlarca kişinin gönlünden vekil adayı olmak geçmesine rağmen, sırf partilerdeki aday belirleme kriterleri yüzünden, cesaret edip bir adım öne çıkamıyor…

Neye göre isimlerin üzeri çizilecek, hangi ölçüye göre aday gösterilecek?
Temayül yoklaması kamil anlamda icra edilebilse, demokratik bir eylemdir ve sağlıklı seçimlerin altyapısıdır.

Ortada güçlü ve objektif kriter olmayınca, siyaset sahnesinde insan erozyonu yaşanıyor.
Kendisine güvenen ve birikimiyle iyi bir milletvekili olacağını düşünen kişiler, çabuk harcanabileceklerini bildiklerinden, şimdilik kenarda durarak, “bekle, gör” politikası güdüyor.
Bu algının değişmesi toplum yararına olacağı gibi, partilerin de çıtasını yükseltecektir.
Siyaset, asla kifayetsiz muhterislere bırakılacak bir macera alanı değildir.

Bütün kalbimle diliyorum ki, önümüzdeki genel seçimler bir milat olsun ve partiler gerçekten söyledikleri gibi bu sefer sokağın sesine kulak versinler……

Mehmet Şener