Seçimlerde son viraja girilirken siyasiler kadar seçmende yoruldu. Her gün televizyon ekranlarında bir lider susuyor diğeri başlıyor, illere bir lider geliyor diğeri gidiyor. Sokaklar afişten, bayraktan, ilandan geçilmiyor.

Görüntü kirliliği almış başını gidiyor. Seçim otobüslerinin cadde ve sokaklarda yüksek seviyede müzik yayını ile gezmesi ise işin çabası.

İki yılda üç seçim gören seçmen ‘o gün gelse de kurtulsak’ diye bekliyor. Peki, Türkiye’de afişli propaganda dönemi ilk kez ne zaman başladı?

1946 genel seçimlerine katılma kararı alan Demokrat Parti’nin “Yeter! Söz Milletindir!” afişi ile Türk siyaseti bu propaganda yöntemiyle tanıştı. Hikâyesi epey uzun, ama ben kısa yoldan anlatayım size;

Bu afişin mimarı ise Selçuk Milar’dı. Milar o yıl parti yönetimini afişli propagandaya ikna etmek için çok çabaladı. Önce bu fikre sıcak bakılmadı sonra parti yönetimi ikna oldu. Afişte üç arkadaşın kol kola olan resminin kullanılmasına karar verildi. Hazırladığı görseller arasından en zayıfının benimsenmesi iyi bir grafikçi olan Selçuk Milar’ı çok sinirlendirdi. Bir anda her şeyini topladı ve hırsla elini açıp “ Bir el çizin üzerine ‘Yeter! Söz Milletindir!’ diye yazın, bu bile sizi daha iyi anlatan bir afiş olacaktır” deyip genel merkezi terk etti.

Birkaç gün sonra Adnan Menderes Selçuk Milar’ı yanına çağırdı ve aklındaki afişi yapmasını istedi.

Demokrat Parti 1946 seçimlerine bu afişle girdi. Seçimi kazanamadı ama o afiş hafızalarda kaldı. Demokrat Parti aynı afişi 1950 yılında tekrar kullandı ve o afiş ile iktidar koltuğuna oturdu.

Aradan yıllar geçmesine rağmen hafızalarda ki yerini koruyan o afiş ve slogan, siyasi partilere ilham kaynağı olmaya devam ediyor. Günümüzde binlerce afiş yapıldı ama kabul edelim ki hiç biri o slogan kadar kalıcı olmadı.

Bugün afiş, bayrak ve seçim müzikleri üzerinden yürüyen propaganda çalışmaları bırakın hafızalarda kalmayı seçmeni canından bezdirmiş durumda.

Küçücük bir beldede bile afişten bayraktan geçilmiyor. Partiler bu işi bir algı operasyonu olarak görüyor. Psikolojide bunun yeri nedir bilmiyorum ama gerçek hayatta son derece yorucu olduğu kesin.

Olaya eğer algı açısından bakarsak ve Erzurum’u da temel alırsak en fazla afiş, flama,bayrak rekoru iktidar partisinde. AK Parti’nin hemen arkasından Milliyetçi Hareket Partisi takip ediyor. Hatta bazı bölgelerde MHP öne geçmiş.

Örnek verecek olursak Çat ilçesine girdiğinizde ilçenin en yüksek tepesinde iki partinin bayrağı kondurulmuş. “ Önce Vatan “ yazının üst kısmında MHP, AK Parti bayrağı ve Başbakan Davutoğlu’nun resminin bulunduğu bir afiş var.

İlçeye AK Parti bayrakları ile giriyor MHP bayrakları ile çıkıyorsunuz. Bu ilçenin Belediye Başkanı ise Cumhuriyet Halk Partili.

Çeşitlilik işte böyle bir şey, bu bayrak ve flamaların sandığa nasıl yansıdığını ise 7 Haziran akşamı göreceğiz.