Erzurum basın camiasının yakından tanıdığı Ayhan Türkez’den, Erzurum üzerine güzel bir yazı …
Erzurum’un yaşama kültürünün yüksekliğini, Erzurumlunun hayat zevk ve görgüsünün ne denli kaliteli olduğunu anlayabilmeniz için, biraz uzaklaşmanız lazım…
İçinden değil dışından bakmalısınız Erzurum’a..
Gerçek Erzurum’u görecek ve fark edeceksiniz..
Neyimiz var demeyin..
Demeyin ne olur..
Oturuş kalkışı, konuşma ve davranışı, sosyal paylaşımı, insana bakışıyla bir Erzurumluluk üslubu var ki, anlatmaya en güzel sıfatları temsil eden kelimeler yetmez..
Büyük küçük bilmek..
Elindekini, sofradakini başkalarıyla paylaşmak..
Doğana beşik, ölene mezar olmak..
Erzurum’da var bunlar yalnız bilir misiniz?
Töre derler büyüklerimiz, davranış disiplinine..
Büyüğe ayağa kalkmak, onların yanında edepli oturmak, sesli kahkaha atmamak gibisinden.
Ayıp ve çirkinliklerden bahsetmemek kabilinden..
Ben, şu çağın hızlı deviniminin Erzurumluları değiştirdiğini zannederdim..
Dadaşlık üslubunu zedeler diye düşünürdüm hep..
Olumsuz olay ve negatif insanlar b.abında düşünüldüğünde öyle de bir sonuç çıkarmak mümkün aslında..
Ama şöyle bir genele bakınca…
Erzurumluyu Ankara’da, Antalya’da, İzmir’de, İstanbul’da…
Erzurumluyu bütün metropollerde fark etmek zor değil..
Oturmasına kalkmasına bir nazar edin yeter..
Bu bir yüksek Türk yaşam kültürü..
Dadaşlık meşrep ve üslubu..
Çağ ne kadar zorlasa da Erzurum töre ve terbiyesi bozulmuyor şükür..
Anladım ki..
Yüksek terbiye bilinci Erzurumluluk geninde var..
Gülmeyin..
Aslında “bu geni koruma altına almak” lazım..
Bozulmasın diyerek saklamak ve aziz bir emanet gibi üstüne titremek gerek..
Ayıbı ve günahı gizli işlemek gibi utanma duygusuyla örülü bir karakter bu..
Hayrı gizli yapmak, yoksulu deşifre etmemek, başkalarının zaafından pirim çıkarmamak gibi çok yüksek ve ulvi bir anlayış..
Şöyle Türkçeyi biraz bozup, yayarak konuşmak gibi yanlış bir zan var Erzurum üstüne..
Gelirihli, gidirihlı…
Erzurumlulukla alakasız bir tarif ve sanı..
Mantıklı, doğru ve terbiye içinde konuşma şekli aslında Erzurum ağzı..
Vara segirtip, yoktan kaçmak yok Erzurum meşrebinde..
Güce tapıp, zavallıyı terk etmeye kapalı dadaşın mentalitesi..
Ve zavallılık Erzurum kitabında yazılı değil..
Aç gezip tik gezmek espirisini iyi okumak gerek..
Az şey değil, öz şey bu..
Erzurumululuk gerçeği..
Ar edip kar etmeyen..
Hakkını ayıp olur düşüncesiyle aramayan..
Güçsüze sesini yükseltmeyen. .
Eksiği, gediği olanla zehlenmeyen…
Erzurumluluk üslubu bu..
Evet ekonomisi kötü Erzurum’un..
Eğitimde düştüğü hal iç karartıcı, doğru..
Ama…
Erzurum insanı bir marka inanın..
Etrafınıza bakın..
Ailenize bakın..
Göremezseniz, çıkın şehir dışına..
Erzurum’a dışardan bakın..
Bir yükseklik ve bir paha biçilmez üslup olduğunu görecek ve okuyacaksınız..
Bu hiçbir maddi çalışmayla elde edilemeyecek bir değer..
Fiyatı yok..
Zaten Erzurumlunun da Erzurumluluğun da fiyatı yok..
Sadakati de öyle, vefası da öyle Dadaşlığın..
Bila bedel..
Diyorum ki belki de o yüzden böyle ekonomisi iyi değil Erzurum’un..
Paran kadar yaşarsın anlayışına kapalı olduğundan..
her şeyi ama her şeyi para olarak görmediğinden..
Ekonomik parametreler, üzse de Erzurumluyu..
Şu insanlık kuruna bir giriverin isterseniz..
Dolarla, altınla avroyla çarpın, çıkarın..
Çaprazlayın isterseniz…
Göreceksiniz, Erzurumlu ne denli yüksektir..
Ve öyle bir yükseklik ki 1960 rakımda konuşlanmış..
Hiç düşünür müsünüz?
Şu dadaşlar niye şu yükseğe, şu soğuğun, kışın hakim olduğu yükseğe yerleşmişlerdir?
Erzurumluluğu ancak Palandöken taşır da ondan..
Var mı başka izahı..
Var mı..
Canım kardeşim Erzurumlu olmak bir ayrıcalıktır elbette, Örfü ile ananesi ile, kültürü ile ama en önemlisi Erzurum ahlakı var ya işte o hiçbir zaman bozulmayacak bir gerçek… Bunu anlatırken tesbitlerin o kadar doğru ki, tek değişmeyenimizin o olduğu bir gerçektir. Yüreğine ve kalemine sağlık
ayhan kardesım oyle güzel yazmıssınkı yüregıne kalemıne saglık bızde vakıf oalrak bu kültürü yasatmak ıstıyoruz yanı bıraz gerıye gıdellım 30. 40 yıl onceki kültürü yasatmat bu deyerllerımızı kayıp etmeyelım dıyoruz bu konudada senın bılgı bırıkımıne ıhtıyacımız var destegını beklıyor basarılar dılıyırum
suhaden @hotmail.com
kenan abi yazıyı simdi gördüm teşekkürler, süha abi çok teşekkür ederim elbette her zaman yanınızda oluruz. Kenan hocamla sürekli görüsürüyoruz zaten. İstanbulda mutlaka ziyaretinize geleceğim. Cahit abi sende gurbetçi oldun allah yardımcın olsun güzel düşüncelerin için çok teşekkür ederim